Obesiti Remaja: Isu Tersembunyi di Malaysia

Obesiti di kalangan remaja kini menjadi satu masalah kesihatan awam yang semakin membimbangkan di Malaysia. Walaupun ia telah berakar sejak beberapa dekad lalu, perhatian terhadap isu ini di peringkat nasional masih belum mencukupi. Laporan menunjukkan bahawa prevalens berat badan berlebihan dan obesiti dalam kalangan remaja Malaysia meningkat dengan ketara dalam tempoh sepuluh tahun yang lalu [1]. Statistik daripada National Health and Morbidity Survey (NHMS) 2019 menunjukkan bahawa 29.8% remaja Malaysia berumur 13 hingga 17 tahun mengalami berat badan berlebihan atau obesiti [2].

Antara faktor utama yang menyumbang kepada masalah ini termasuk gaya hidup sedentari, pola pemakanan tidak sihat, peningkatan penggunaan peranti digital, dan kurangnya aktiviti fizikal [3]. Remaja hari ini banyak menghabiskan masa di hadapan skrin, sama ada untuk tujuan akademik mahupun hiburan, menyebabkan mereka kurang melakukan aktiviti fizikal yang mencukupi. Selain itu, mudahnya akses kepada makanan berkalori tinggi seperti makanan segera, minuman bergula, dan snek berproses turut mempercepatkan peningkatan kadar obesiti [4].

Obesiti pada usia remaja membawa pelbagai implikasi serius, termasuk peningkatan risiko penyakit kronik seperti diabetes jenis 2, hipertensi, dislipidemia, serta gangguan psikososial seperti kemurungan dan stigma sosial [5]. Masalah ini bukan sahaja membebankan sistem kesihatan negara, tetapi juga memberi kesan jangka panjang kepada produktiviti dan kualiti hidup individu tersebut apabila mereka dewasa kelak.

Menyedari ancaman ini, beberapa inisiatif telah diperkenalkan oleh kerajaan Malaysia melalui pelbagai kementerian. Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) melaksanakan Program Intervensi Obesiti Kanak-kanak (COSI Malaysia) sebagai sebahagian daripada usaha mengawal berat badan berlebihan di kalangan kanak-kanak dan remaja [6]. Selain itu, KKM juga memperkenalkan program “Suku Suku Separuh” yang mempromosikan pembahagian hidangan yang sihat sebagai pendekatan mudah untuk mengawal saiz hidangan dan pengambilan kalori [7].

Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) pula telah melaksanakan Program Kesihatan Reproduktif dan Sosial (PEERS) yang turut merangkumi komponen pemakanan sihat dan promosi aktiviti fizikal [8]. Melalui Dasar Sukan Negara, sekolah-sekolah digalakkan untuk memperbanyakkan aktiviti kokurikulum berbentuk fizikal seperti sukan, senamrobik, dan permainan tradisional untuk meningkatkan tahap kecergasan pelajar [9]. Selain itu, pengharaman penjualan makanan tidak sihat di kantin sekolah dan pengenalan Garis Panduan Kantin Sihat merupakan langkah proaktif untuk mengurangkan pendedahan remaja kepada makanan berisiko tinggi [10].

Walaupun pelbagai usaha telah dilakukan, cabaran dalam pelaksanaan kekal ketara. Banyak program kesihatan di sekolah bergantung kepada komitmen pentadbir sekolah dan guru, serta kurang pemantauan berterusan. Tambahan pula, pengaruh persekitaran luar sekolah seperti pusat makanan segera dan budaya gaya hidup moden terus melemahkan keberkesanan intervensi sedia ada.

Untuk memperkukuhkan usaha menangani obesiti remaja, pendekatan yang lebih menyeluruh perlu diambil. Pendidikan kesihatan perlu dimulakan dari usia prasekolah dengan penglibatan ibu bapa secara aktif. Penekanan terhadap pendidikan nutrisi, pengurusan gaya hidup sihat, serta pengurangan masa skrin perlu menjadi sebahagian daripada kurikulum utama, bukan sekadar program tambahan. Selain itu, kerjasama antara sektor kerajaan dan swasta untuk membangunkan lebih banyak ruang awam yang mesra aktiviti fizikal, seperti taman permainan dan laluan pejalan kaki selamat, adalah penting untuk menggalakkan remaja aktif secara semula jadi dalam kehidupan harian mereka.

Sebagai kesimpulan, obesiti remaja di Malaysia merupakan isu tersembunyi yang perlu diberi perhatian lebih serius. Dengan usaha bersepadu dari pelbagai pihak dan penekanan terhadap pendidikan awal, kita boleh membentuk generasi masa depan yang lebih sihat dan cergas.

Rujukan

1. Poh BK, Jannah AN, Chong LK, Ruzita AT, Ismail MN, McCarthy D. Waist circumference and body mass index cut-offs to identify overweight and obese Malaysian children. Public Health Nutr. 2010;13(1):122-128.

2. Institute for Public Health (IPH). National Health and Morbidity Survey 2019: Non-Communicable Diseases, Risk Factors and Other Health Problems. Ministry of Health Malaysia; 2020.

3. Tee ES, Yap RWK. Obesity in Asia: Prevalence and issues in assessment methodologies. Asia Pac J Clin Nutr. 2017;26(3):383-388.

4. Norliza MA, Suzana S, Rohana AJ, et al. Eating behaviours and food intakes among overweight and obese school children in Kuala Lumpur, Malaysia. Malays J Nutr. 2010;16(2):139-150.

5. Kumar S, Kelly AS. Review of childhood obesity: From epidemiology, etiology, and comorbidities to clinical assessment and treatment. Mayo Clin Proc. 2017;92(2):251-265.

6. Institute for Public Health. Childhood Obesity Surveillance Initiative (COSI Malaysia). Putrajaya: Ministry of Health Malaysia; 2015.

7. Ministry of Health Malaysia. Healthy Plate Malaysia Campaign (Suku-Suku-Separuh). 2016.

8. Ministry of Education Malaysia. Program Pendidikan Kesihatan Reproduktif dan Sosial (PEERS). 2011.

9. Ministry of Youth and Sports Malaysia. Dasar Sukan Negara 2009. Kuala Lumpur: Kementerian Belia dan Sukan Malaysia.

10. Ministry of Education Malaysia. Garis Panduan Kantin Sihat Sekolah Malaysia. 2011.